Wednesday, July 30, 2014

MA (English) "zir ve hrim hrim" hi


Mizo tawngin tun tum chu ti ve ngei ange aw... Kima Mizohican paw'n a ti ngam a lawm le! Hehe. Ziah dik loh leh tawngkam thiam loh kha chu min lo hmuhloh der sak hram mai dawn nia. Mizoram University hnuaia admission tih a hun leh tan chho tawh a, thawhpui te chuan an phone engtik lai mai pawhin a rik leh tan chuah chuah tawh thu an sawi sap sap leh ta. Kei ve mai, ramdanga awm daih pawh hian admission lama sawi pui tur a min rawn ngen call ka dawng nawlh nawlh mai! Hemi chungchanga kan hriat tha ka tih tlemte ka sawi chakna hi a rei tawh a, mahse kumin chu ka awm lo bawk a kan sawi ve ang e.Department dang ka sawi kep lem lova, mahse kan ngaihdan hi a inan tlan viau chu ka ring. Hei hi chu MA (English) "nih ve hrim hrim" tum ngawr ngawr te chhiar atan bik deuh a ka sawi ah min lo ngaih sak ula, chutih rual chuan English Department aiawh pawh ka ni chuang hranpa lo. Ka mimal hmuhdan ve mai mai a ni.

# Mizo te'n admission hmuh kan tum dan hi a fuh lo. Kan kalphung hrim hrim hian a zir loh vang te pawh a ni anga, hna dil leh engemaw hamthatna tur awmah "induhsak" "insawipui" tih vel hi a lar bawk lah taka. Zir na sang umin kan kal a, bul kan tan tum dan a dik lo nghal viau zel. Merit (a ti tha tha) a thlan mai tur ni si hian in sawipui leh in duhsak vanga luh kan beisei tlat. Kan department ah chuan hei hi theihtawpin tih loh kan duh dan a ni ve tlat thung. BA zirlai zawng zawnga zir tha peih si lo vawi leh khata inel rala duhsak vanga luh thut tum a, mahni aia zir tha peih leh thawkrim zawk rawn leh pelh vek tum hi a dik lo hrim hrim.
Minister lehkha leh Zirlai Pawl hruaitu lehkha, thiantha sawipui leh chhung leh khat, kohhran leh khawtlang a min hmelhriat tu rawn sawi zawng zawng hi admit vek theih an ni si lova, lungawi lo fe fe pawh an tam ang. Chutih rualin heng lehkha nei ve lo tan chuan thei ang tawk a dik (fair) a entrance test leh interview kan lo neih khan an tan chuan a 'fair fight' a nia, a lawmawm viau thung.

# Entrance/ selection kal phung: BA marks hian 50% a pu a, a dang 50% hi written test leh interview a ni. English department ah hian written test hi zirtirtu zawng zawngin dawhkhan thut bialin hmun leh hmunah paper tin an check a mark an pe hran vek. A tawpah an marks pek theuh average an la. Chutiang bawkin interview ah hian zirtirtu awm zawng zawng an thu a, marks a hranin an pe vek a,a tawpah average lak leh a ni. Mi pakhat khan a lo duhsak ruk viau pawhin a average lak a nih avangin awmzia a awm thui vak lo; chutih rualin kan en dan a inang tlang duh viau a, kan marks pek pawh hi a inang tlang viau thin. I ziah zawh hman loh emaw i nervous deuh etc vang khan i rilru ti hah lutuk duh suh, a endiktu lam hi experience nei tha tak tak an ni a, phek 2 -3 an chhiar emaw rei vak lo an kawm che chuan ngaihdan an siam thei ruak. I thiam vek loh pawn i thiamloh kha chu an lo zirtir mai dawn che a, an vei lutuk lo, zirtir theih turin potential i nei em tih kha an ngai pawimawh viau.

# MA hi zir mai mai chi a ni lo. Tunlai chhanah mi in hausak (k)an duh theuh a, Masters' Degree English a i neih khan i hausa thur thur dawn lo. Chutah a ti tha pawl i nih lova, pass ve tawk tawk i nih phei chuan zirtirtu hna tha emaw research tihna chance pawh i la nei vak dawn lo zui. Practical skills zir chhuah a tam lo hle a, doctor te, engineer te, leh Sciences zir ho angin nitin nunah i thiam thil han hman tangkai na tur em em a tam lo maithei. Sapram university tam tak ah phei chuan Humanities hi chu mi hausa zir atan an dah tan. Eizawn nan a tha ber ah ngaih a ni lem lo. I lungleng thei viau anga, thil i chhut neuh neuh peih viau anga, i philosophical viau anga, tlem tlem in history, psychology, political science, leh sociology te i hre nel nual ang a, critical thinking i hneh viau maithei. Chu pawh i subject ah i tui chuan. I tui loh phei chuan i hne hlui a ni mai.

# I hne hlui nachhan tur chu a workload a la rit phian zui. Lehkhabu pakhat chhiar zawh nan a thla thum vel mamawh zel chi i nih phei chuan a ngaihna a awm dawnlo. Semester khat (Thla 5 vel) chhungin a lo berah lehkhabu 30 vel i chhiar theih angai a, chu chu text chauh. A bak i inchhiar zau tur phei chu i peih zat zat a ni tawp mai. Zirtirtu te lah hian kan dim vak lo leh nghal a.

# "No" a theih loh. MZU hi a hla. A tehna a zir te pawh anianga. Mi tlangpui tan a hla. A lum bawk. Duhthusamin tui, ei leh in, bus service, etc etc a tha lo fo. I vun te kha a thu vek dawn. Hmeichhe tan - first semester chhung bak chu i inchei parh rei lo ang. Mut kham tawh ngai lo turah in dah tawp a fuh ang. Chung chu i pawm mai khan i hahdam. I no viau chuan i tlin dawn chuang lo.

# Master's Degree hi kal paha tih vel mai mai chi a ni lo. Assignments, presentations, tests, leh exams a indawt zut. I fail kher lo anga, mahse i social life - thian kawm, khawtlang leh kohhran, innei leh chaw eikhawm zawng zawng thulh lo a tih pah i tum chuan i rin aiin i ti tha lo anga, a tawpah certificate leh marksheet i tangkai pui vak loh nen i hawi ha ha mai ang.

# Saptawng zirna a ni lo. English department tih a ni naa, literature zirna a ni a, language hi a hranpa in kan in zirtir lo. Kha lam chu i chan.

# I tui chilh bur a ngai. Art a ni a, tui vak lo, tha si a ngaih avanga zir tum i nih chuan zir lo law law la i hahdam zawk maithei. Graduate i ni tawh tho tho a, hna tlangpui dil turin qualification i nei tawh tho; Master's chin hi a subject specialize duh tan liau liau a ni tawh tih hi kan hriat nawn a tha hle. Thu leh hla lam zirna a nih miau avangin luangliam deuh zawih zawih, sawi hluam hluam chi tan a nuam, titi mai mai naah te thlenga tui tak maia sawi peih loh tan chuan hun khawhral na ninawm ang reng tak bak a ni thin lo.

Heng zawng zawng hi i inhuam a i ti thei a nih chuan semester li (4) i zawh meuh chuan a hma ai chuan tih danglamin i awm ngei ang. English a Master's Degree nei chin hi mi rilru zim tak, tawng pung pung leh mawlmang deuh deuh a ngaihdan siam pup pup an vang viau. Keini lam, thiam vang ai maha hrat vanga thildang tih thlang lova lo luhchilh ho hian kan lo lawm viau ang che. Welcome aboard, and best wishes!

,

21 comments:

  1. A thra khawp mai. Mi zawng zawngin chhiar thei se a lawmawm ngawt ang.

    TIn, comment awm hmasa ber chu ava dangdai ve :-D

    ReplyDelete
    Replies
    1. I lo chhiar a i rawn comment thlap bawk a, ka lawm e. Chuan nia comment khi haha.... Ka mamawh aniang e!

      Delete
    2. Kei pawh ka lawm e.

      Delete
  2. A va tha kher em! A dik vek, ka thlawp em em vek bawk, Mizo tawng i hnehsawh hle mai :)

    ReplyDelete
    Replies
    1. Hey jay-me! Thanks for the visit. Tha i ti a ka lawm :) Haha Mizo tawng lai hi chu ka insit khawp mai, mahse hnamdang chhiar ve theih a dah kha a tha ber lovin ka hre deuh sia.... Hei aia nalh a dah dan thiam i la chu ka ti ang.

      Delete
  3. Amen, Amen, Ameeeeen. Dik lutuk. No tih lai tak erawh khi cu, problem angah ka lo ngaihtuah pha ngai lo :D. Cuan yes, insawisak tih vel khi, hetah nehu a admissions ron la pon, min hmel hriat anih cuan, tih pui turi n min ron ngen hram zel. Voin poh statistics department ah chumi ti tur cuan kan kal kha. Merit based ania min lo tih khum. Ka hre ve reng tho a mahse kan hrilh pon, ve be chhin la an ti zel sia, ai upa te ani thin bok sia, aih tih a lo nuam bok si. Huis.

    ReplyDelete
    Replies
    1. Haha @Sanga: Amen nasa thawt thawt ve, I take it you approve? No hi pawi deuh a sin :) NIa tak tak a "sawipui theih loh" pawh ti ila kan hrethiam thei tlat lo, a mak khawp mai. Sawipui vanga lut hi an lo awm ve leh zauh thin bawk nen. Mi hnial hi a hrehawm bawk sia.... tiang chuan hnamdang zingah phei chuan kan la compete pha lo nasa dawn.

      Delete
  4. This comment has been removed by the author.

    ReplyDelete
  5. Ka chhu teuh bo zo vek! Mizo tawng va hneh ve a, a bak chu ka chhu peih tawhlo.

    ReplyDelete
  6. Ehhh... ka peih tawhlo i inchhuangvel ang a i sual phah ang.

    ReplyDelete
  7. ka thlawp lutuk i thil ziah hi. kan dept-ah pawh mi nu leh pa leh hmelhriat tu tu emaw nidanga min be ngai lo pawn min rawn be ta sup sup maia, a mak khawp mai. Candidate pakhat chu a nu Associate Prof. laiin a rawn sawi pui reng maia, a rawn kalh chilh bawka, amah candidate khan ama thiamna a inring tawklo nge a nuin a ring tawk lo?? Mahni department threuhah tal chuan...We'd like to think we are the experts in making the right decisions when it comes to selecting students, but it seems as if suddenly everyone else becomes the experts- They'd tell you which student needs to get admission etc etc...

    ReplyDelete
    Replies
    1. Nia mawle... i hriatthiam zawng tak a niang chu. A buaithlak duh khawp mai.

      Delete
  8. "Tui vak lo, tha si a ngaih vang" tih takah khian ka inchan deuh. B.A ah khan English ka la a, Master zir tura Mass Communication ka tling tih min hriatsak tho avangin, duhsak takin interview laia in recommend na ngai pawimawhin English kha engtin tin emaw, admission ti leh lo awm tih vel ngaichangin ti lui tralh ila chu, tunah hian ka inchhiar tawh ang. In chungah lawmthu ka sawi duh a ni. Ka tuisa na leh business kn kalpui mek inmil. Mass Comm. ah chuan kan zir bawk si a, ka thatpui khawp mai. B.A thlenga English ka lak kha ka tan chuan a lo tawk teu teu hle tih ka hmuchhuak chiang hle a ni.

    ReplyDelete
  9. A va țha pap pap ve le! 'Tiang lampang ziah kawngah hian i kut thak fo teh sen! :)

    ReplyDelete